Hulporganisaties: ICJ-uitspraak heeft gevolgen voor Nederland

De tussenuitspraak van het Internationaal Gerechtshof in Den Haag vrijdag in een door Zuid-Afrika tegen Israël aangespannen zaak heeft consequenties voor de rechtszaak van mensenrechtenorganisaties tegen de Nederlandse staat. Dat verwacht Oxfam Novib althans, een van de organisaties die de rechtszaak over de levering van onderdelen voor Israëlische F-35-gevechtsvliegtuigen heeft aangespannen. Ook The Rights Forum, dat met Oxfam Novib optrekt in deze zaak, verwacht dat de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof gevolgen zal hebben voor Nederland.

"We gaan ervan uit dat de Nederlandse rechter de conclusies van het Internationaal Gerechtshof zal meewegen bij zijn uitspraak op 12 februari", aldus Oxfam Novib vrijdag. Het Internationaal Gerechtshof oordeelde vrijdag dat Israël moet doen wat het kan om slachtoffers in Gaza te voorkomen en om genocide tegen te gaan.

De hulporganisatie geeft aan dat een uitspraak van de hoogste internationale rechters bindend is. "Nederland heeft een grondwettelijke plicht om het internationaal recht te bevorderen en moet de opgelegde maatregelen aan Israël volledig ondersteunen. Bovendien kan Nederland niet het risico lopen dat het juridisch medeplichtig is aan de ernstige schendingen die nu plaatsvinden en de tienduizenden burgerslachtoffers in Gaza", zegt algemeen directeur van Oxfam Novib Michiel Servaes.

Ook The Rights Forum, dat de rechtszaak tegen Nederland mede heeft aangespannen, verwacht dat in ieder geval het ministerie van Buitenlandse Zaken na de uitspraak zijn "conclusies trekt" voor wat betreft het leveren van onderdelen voor de F-35-vliegtuigen.

Het hof heeft volgens de organisatie het risico op genocide erkend. "Het is ondenkbaar dat Nederland nu door zou gaan met levering van F-35-onderdelen. Daarmee zouden we onze medeplichtigheid willens en wetens voortzetten", aldus The Rights Forum. "Onvoorwaardelijke steun van Nederland aan Israël en slaafs volgen van VS moet worden beëindigd. Er moet een eind komen aan dubbele standaarden. Internationaal recht moet leidend zijn in onze relatie met deze landen."

In de door Oxfam Novib, PAX en The Rights Forum aangespannen zaak tegen de Nederlandse staat oordeelde de rechter in een kort geding half december dat Nederland door mocht gaan met de export van onderdelen van F-35-gevechtsvliegtuigen naar Israël. De mensenrechtenorganisaties besloten vervolgens in hoger beroep te gaan.