Merendeel grote gemeenten wil (nog) niet aan wapenstok voor boa's

De meeste grote gemeenten willen niet, of nog niet, dat hun buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) uitgerust worden met een korte wapenstok, zo blijkt uit navraag door het ANP. Sinds deze zomer kunnen gemeenten een vergunning hiervoor aanvragen bij de lokale driehoek, maar dit heeft er nog niet toe geleid dat de wapenstok op veel meer plekken beschikbaar is gekomen voor de boa's.

Zo zeggen onder meer Amsterdam, Den Haag, Haarlem, Maastricht, Leiden, Delft en Arnhem nog niet te weten of de wapenstok tot de standaarduitrusting van de boa moet gaan behoren. Dit is de status bij 11 van de 32 ondervraagde gemeenten. Zo zegt Delft dat dit jaar eerst is gestart met onder meer handboeien. "Maar aan een verdere uitrusting met geweldsmiddelen zijn we nog niet toe." Bij meerdere van deze gemeenten lopen de gesprekken nog volop.

Dertien gemeenten, waaronder Rotterdam, Almere, Eindhoven, Deventer, Apeldoorn, Nijmegen, Tilburg en Alphen aan den Rijn, willen hun boa's geen wapenstok geven. Zo stelt Alphen aan den Rijn dat er geen sprake is van structurele problemen "die aanleiding zijn voor het bewapenen van de boa’s". Ook zegt de Zuid-Hollandse gemeente goede ervaringen te hebben met de bodycam die de boa's dragen "en die in de overgrote meerderheid van de gevallen preventief goed werkt".

In juni schreef minister Dilan Yeşilgöz (Justitie) aan de Kamer dat gemeenten een aanvraag kunnen starten bij de lokale driehoek (politie, justitie en burgemeester). De driehoek adviseert de minister, die uiteindelijk beslist. Van de ondervraagde gemeenten zeggen Breda, Ede, Den Bosch, Zoetermeer, Alkmaar en Haarlemmermeer dat boa's nu al een wapenstok hebben of deze zullen krijgen.

In Nederland werken ongeveer 23.000 boa's, onder meer als handhavers voor gemeenten, voor boswachters en in het openbaar vervoer. Vakbond BOA ACP en de Nederlandse Boa Bond pleiten al langer voor de wapenstok bij boa's, zeker toen de agressie tegen hen toenam toen zij moesten controleren op de naleving van de coronamaatregelen.

Ruud Kuin, voorzitter van de Nederlandse BOA Bond, laat weten tevreden te zijn met de uitkomst, omdat veel gemeenten al weten dat ze een wapenstok in gaan voeren of bezig zijn met nadenken hierover. Wel benoemt hij dat aanvragen van gemeenten stuiten op bureaucratie. Dat heeft er volgens hem mee te maken dat de politie en het OM met een lijst met criteria zijn gekomen. Dit beeld wordt bevestigd door Richard Gerritsen, voorzitter bij vakbond BOA ACP. "We zijn teleurgesteld over de extra informatie die nodig is. De extra bureaucratie vertraagt de boel." De politie zegt in reactie hierop dat er, omdat er door boa's verschillen werden ervaren in adviezen en toekenningen, behoefte was aan meer transparantie. "Die is er gekomen door een uitgebreide motivatie bij een besluit op basis van een afwegingskader. Dat maakt het besluitvormingsproces meer arbeidsintensief."

Voor deze rondgang zijn tussen eind augustus en eind oktober alle 32 gemeenten met meer dan 100.000 inwoners benaderd. Daarbij is gevraagd naar de meest recente stand van zaken wat betreft het invoeren van een wapenstok bij boa's. Vier gemeenten reageerden niet op de vraag. Daarvan is in enkele gevallen op een andere manier achterhaald hoe ze omgaan met dit beleid, bijvoorbeeld door berichtgeving in (lokale) media.