Veel van de dreigingen die Nederland kunnen ontwrichten, zijn de afgelopen twee jaar verergerd. Het gaat dan bijvoorbeeld om dreigingen als natuurbranden, overstromingen en extreem weer die versterkt worden door klimaatverandering. Maar ook op het gebied van georganiseerde criminaliteit en extremisme is de situatie verslechterd, staat in een analyse over de nationale veiligheid die is opgesteld in opdracht van de NCTV.
Volgens de analisten zijn de negatieve ontwikkelingen tekenend voor de huidige tijd. "Voor het eerst in lange tijd lijkt het plausibeler te worden dat het Koninkrijk direct betrokken wordt bij een grootschalig, gewapend conflict tussen machtsblokken", schrijven ze. Ook zorgt onder andere de krapte op de arbeidsmarkt ervoor dat er waarschijnlijk keuzes gemaakt moeten worden tussen overheidstaken als zorg, onderwijs en defensie.
In 2022 zijn de dreigingen voor de nationale veiligheid, waarop de Nederlandse Veiligheidsstrategie deels is gebaseerd, al eens in kaart gebracht. Volgens de Trendanalyse Nationale Veiligheid 2024 is sindsdien alleen wat betreft infectieziekten, aardbevingen en zware ongevallen (met bijvoorbeeld gevaarlijke stoffen) het beeld min of meer hetzelfde gebleven.
Een periode als deze vraagt om het durven maken van moeilijke keuzes, stelt de analyse. Daarnaast is "samenwerking tussen publieke en private organisaties en tussen de burger en overheid" van cruciaal belang, evenals een weerbare samenleving. Zo moet geïnvesteerd worden in de zelfredzaamheid van de bevolking ten tijde van rampen en crises.
De analyse is gemaakt door het Analistennetwerk Nationale Veiligheid, dat bestaat uit het RIVM, TNO, Instituut Clingendael, het WODC, SEO, de AIVD en de MIVD.