VS nemen desnoods de tijd tot julitop voor nieuwe NAVO-chef

De Verenigde Staten willen desnoods de tijd nemen tot de NAVO-top in juli om te besluiten of hun favoriet Mark Rutte de nieuwe secretaris-generaal wordt van de NAVO. Maar dan moet er toch wel een beslissing zijn gevallen, vindt de Amerikaanse NAVO-ambassadeur.

De machtige VS maken zich al langer hard voor Rutte, maar het is voor het eerst dat de ambassadeur zich in het openbaar voor hem uitspreekt. De 32 NAVO-landen blijken het minder gemakkelijk eens te worden over een opvolger voor de vertrekkende NAVO-baas Jens Stoltenberg dan de VS verwachtten en hoopten. Eerder mikte ambassadeur Julianne Smith op (uiterlijk) Pasen. Met name Oost-Europese lidstaten van de militaire alliantie zijn nog niet voor Rutte gewonnen. Met de Roemeense president Klaus Iohannis heeft zich een tegenkandidaat aangediend.

De NAVO-landen bereiken "hopelijk de komende weken" overeenstemming over een van deze twee "heel indrukwekkende leiders", zegt Smith in aanloop naar overleg van de buitenlandministers van de lidstaten. "Wij willen zeker liever vandaag dan morgen tot een besluit komen. We willen dit uiterlijk afgehandeld zien tegen de top in Washington" in juli.

Demissionair premier Rutte houdt de volledige steun van de VS om de nieuwe NAVO-chef te worden, onderstreept Smith. Dat zou volgens haar welbekend moeten zijn. "Maar we hebben ook het grootste respect voor onze vriend president Iohannis. We waarderen dat hij zijn vinger heeft opgestoken en wensen hem het beste."

Het is de bedoeling dat Stoltenberg in oktober aftreedt. De doorgewinterde en gewaardeerde Noor, die zijn vertrek noodgedwongen al meermaals uitstelde, leidt nog de top van NAVO-leiders in Washington. De VS hoopten ruim van tevoren al een opvolger te kunnen aanwijzen. Zo hoopte Washington te voorkomen dat de kwestie werd meegezogen in de beruchte benoemingenpuzzel na de Europese verkiezingen van juni.