Jetten teleurgesteld: vragen over energieplannen nog niet weg

Het is nog altijd onduidelijk of Nederlandse bezwaren tegen het begrenzen van de energieprijzen kunnen worden weggenomen, zegt energieminister Rob Jetten. Hij is "teleurgesteld" in de Europese Commissie. Die laat in haar voorstellen voor de energieministers van de EU-landen nog veel vragen open en maakt te weinig werk van energiebesparing naar Jettens zin.

De energieministers buigen zich in Luxemburg over nieuwe maatregelen tegen de energiecrisis. Ze doen dat in opdracht van de EU-leiders, die donderdag afspraken dat de commissie onder meer een limiet op pieken in de gasprijs zou uitwerken. Premier Mark Rutte sprak na afloop de verwachting uit dat dat ook gaat lukken.

Maar Jetten ziet nog weinig vooruitgang. "We vragen al een hele tijd om een impactanalyse." Er ligt nu "een eerste begin van zo'n analyse, maar ik heb nog altijd veel vragen over de toename van het gasverbruik en vragen over de financiële impact." Hij kan nog steeds niet overzien of gasleveranciers de EU straks niet inruilen voor beter betalende klanten. Of dat de Britten hun voordeel zullen doen met door de EU gesubsidieerde energie. "Dat soort consequenties moeten eerst wel in kaart worden gebracht voordat je daarover kunt besluiten."

De commissie schetst grote bezwaren tegen een limiet op de prijs van stroom die met gas is opgewekt, zoals Spanje al een tijd geleden heeft ingevoerd. Om kwalijke effecten te voorkomen moet het plafond zo hoog worden dat burgers en bedrijven er weinig mee opschieten. En dan nog dreigt de maatregel het gasverbruik en de export van met gas opgewekte stroom naar bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk aan te jagen.

De commissie ziet meer in het losmaken van de prijs van groene en nucleaire stroom van die van elektriciteit uit gascentrales. Klanten betalen dan een prijs die de lagere kosten voor stroom van windmolens en kerncentrales weerspiegelt.

De energieminister van Tsjechië, dit halfjaar voorzitter van de EU, mist net als Jetten "nog veel dingen in het voorstel van de commissie". Die moet "de resterende puzzelstukken aanleveren", zegt de eveneens "licht teleurgestelde" minister Jozef Sikela.

Andere ministers sloegen een opgewektere toon aan, al was het maar omdat de energieprijzen de afgelopen weken rap zijn gedaald. Zo moet het volgens de Estse Riina Sikkut "behoorlijk eenvoudig" zijn om er nu uit te komen. Maar ook zij geeft toe dat besluiten er vandaag nog niet inzitten.

De dalende prijzen en de zachte herfst kunnen een akkoord ook juist bemoeilijken, zeggen diplomaten. De druk die de EU-landen voelden van burgers en bedrijven die hun energierekeningen niet meer kunnen betalen zal mogelijk verminderen.